Küresel düzeyde ulus–devlet modelinin yeniden yükselişe geçtiği bir döneme girildi. Türkiye, bu süreci Avrupa’dan daha erken deneyimlemiş ve karşılaştığı jeopolitik riskler nedeniyle ulus–devlet reflekslerini güçlendirmek zorunda kalmıştır. Araştırma verileri, Türkiye kamuoyunda uluslararası kuruluşların güç kaybettiğine inananların oranının %53 olduğunu gösteriyor. Türkiye toplumunun küresel siyasal dönüşümleri hızla kavrayan bir yapıya sahip olduğu anlaşılıyor. 1990’larda yükselen küreselleşme dalgası, Brexit, COVID–19 ve Rusya–Ukrayna Savaşı gibi gelişmelerle sorgulanmaya başlandı. Bu süreçler, ulusal sınırların ve kimliklerin yeniden önem kazanmasına yol açtı. Amerika Birleşik Devletleri’nin (ABD) “Önce Amerika” yaklaşımı ve Avrupa’daki göçmen krizi dünyadaki ulus–devlet bilincini artırdı. Türkiye ise Avrupa Birliği’ne üyelik sürecinin tıkanması, uluslararası kuruluşlardan gelen ilgisizlik ve güvenlik kaygıları nedeniyle ulusal bağımsızlığını güçlendirme yönünde adımlar atıyor.
Türkiye’nin öncülük ettiği bu dönüşüm, devlet–toplum entegrasyonu, siyasal egemenliğin tahkimi, yerli dijital altyapının geliştirilmesi ve tarihsel mirasla barışık bir devlet aklı oluşturulması gibi başlıklarda somutlaşmıştır. İstanbul Büyükşehir Belediyesi’ne yönelik yolsuzluk soruşturması ve CHP’nin Batılı ülkelerden destek arayışı, Türkiye’de millî politika kültürünün yükselişte olduğunu ve dış müdahale beklentilerinin toplumda karşılık bulmadığını ortaya koymuştur.
Sonuç olarak yeni dönemde Türkiye, güvenlik merkezli bir ulus–devlet modeliyle kendine özgü bir siyasî ve diplomatik hat oluşturmaktadır.